Avrupa Birliği tarafından finanse edilen ve İzmir Musevi Cemaati Vakfı önderliğinde yürütülen “İzmir’in Kültür Zenginliği – Yahudi Kültür Mirasını Sürdürmek” projesi kapsamında “Mimari ve Müzik Odağında İzmir Yahudi Kültürünün Özgünlüğü” etkinliği 4 Temmuz 2022 tarihinde gerçekleştirildi.
Kamu kurumları, yerel yönetimler, turizm sektör temsilcileri, kültürel miras alanında çalışan kurum ve araştırmacıların yanı sıra akademisyen ve platform üyelerinden 50 kişinin katılımı ile gerçekleştirilen etkinlik, sinagoglar gezisi ile başladı. Katılımcılar, Etz Hayim, Şalom, Algazi, Hevra, Forasteros, Sinyora gibi Yahudi kültür mirasının önemli mekânlarından olan sinagogları ziyaret etti.
Gezinin ardından mimari ve müzik odağında İzmir Yahudi kültürünün özgünlüğü, Naor Mimar, Doç. Dr. Linet Şaul ve Prof. Dr. Mine Hamamcıoğlu Turan tarafından farklı bakış açıları ile ele alındı. Proje Koordinatörü Nesim Bencoya’nın açılış konuşmasının ardından, İsrail’de mimari restorasyon ve koruma ile tarihi yapıların belgelendirilmesi alanında çalışan Naor Mimar, İzmir’deki sinagoglarla ilgili yaptığı çalışmayı paylaştı. Dünyada çok önemli bir yere sahip olan bu mirasın koruma teknikleri analizini aktardı.
Doç. Dr. Linet Şaul ise “Kaybolan Kantikalar” (“Kaybolan Sefarad Şarkıları”) adlı sunusunda örneklerle müzik kültürünün dünü ve bugününü paylaştı. Hartford Üniversitesi Şan Bölümü’nde eğitimine başlayan Şaul, pek çok uluslararası arenada sahne tecrübesinin ardından Dokuz Eylül Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Şan Bölümü’nde 2007 yılından beri öğretim üyesi olarak çalışmalarına devam etmektedir. Sunum sırasında bazı şarkıları canlı performans ile aktaran Şaul, şarkıların Yahudi kültürü için önemlerini paylaştı. Aynı zamanda Sefarad şarkılarının teknik ve estetik özelliklerini de etkinlik katılımcılarına aktardı.
İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mimarlık Fakültesi’nde çalışmalarını sürdüren Prof. Dr. Mine Hamamcıoğlu Turan, “Mezarlıkbaşı’ndaki Kortijolar” sunumu ile Yahudi mimari mirasının önemli ögelerinden kortijoları anlattı. Yahudhaneler (Yahudi Evi) veya aile evleri olarak da bilinen Kortijolar, Sefaradların İber Yarımadası’ndan getirdikleri yaşam tarzını simgeleyen avluyu çevreleyen odalardan oluşan ev yapısı olan toplu konutlardı. Turan aynı zamanda İzmir’in önemli kültür miraslarından biri olan kortijoların bugün yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğuna dair notları paylaştı.
Etkinlik katılımcıların geri bildirimine dayalı değerlendirmenin ardından sona erdi.