Ortak Manifesto
İzmir, binlerce yıl boyunca farklı kültürlerin etkisiyle gelişmiş ve bu kültürel çeşitlilik kentimizi zenginleştiren önemli bir unsur olmuştur. İzmir’de Yahudi kültürü, bu çeşitliliğin vazgeçilmez bir parçasıdır. Bu değerli mirasın korunması ve gelecek nesillere aktarılması ise ancak ortak çabamız ile mümkün olacaktır.
Bu manifestoyla, kentimizdeki Yahudi kültürel mirasını koruma misyonuyla bir araya gelen bir topluluk olarak, kültürel çeşitliliğin önemini vurguluyor, ayrımcılığa karşı mücadelede diyalogun gücüne inanıyoruz. Yahudi kültür mirasının, kentimizin ve dünya kültür mirasının önemli bir parçası olarak yaşamaya devam etmesi için bu manifestoyu uygulamaya ve geliştirmeye kararlıyız.
1. Karar süreçlerine geniş katılımın sağlanmasının, kültürel mirasın geleceği konusunda daha adil ve sürdürülebilir sonuçlar doğuracağına inanıyoruz. Bu doğrultuda:
- Yahudi kültür mirasının ana paydaşı olan Yahudi cemaatinin ve temsilcisi olarak İzmir Musevi Cemaati Vakfı’nın, miras koruma, yönetim ve tanıtım süreçlerine bilgi, deneyim, beklenti ve taleplerini daha etkin yansıtabilmesi amacıyla planlama ve karar alma süreçlerine katılımı daha etkin kılınmalıdır.
- İzmir Tarihi Liman Kenti alan yönetimi kapsamında Yahudi mirası özelinde disiplinler arası bilimsel danışma kurulu oluşturulmalıdır.
- Kentin kültür projelerine yönelik çalışma grupları ve komiteler oluşturularak topluluk üyelerinin derinlemesine katılımı sağlanmalı; çalışmaların izlenebilirliğini sağlamak amacıyla periyodik olarak raporlama yapılmalıdır.
- Kültür ve koruma projelerinde gönüllülük programları oluşturularak toplumun doğrudan katılımı sağlanmalı ve sahiplenme duygusu artırılmalıdır.
2. Kültürel çeşitliliğin kutlanması ve ayrımcılığa karşı diyaloğun teşvik edilmesinin önemine inanıyoruz. Bu doğrultuda:
- Diyalog ve anlayışı artırmaya yönelik olarak başta kamu kurumu çalışanlarına olmak üzere, kentin kültürel mirası hakkında eğitim-farkındalık programları, ayrımcılıkla mücadele eğitimleri düzenlenmelidir.
- Eski Yahudi Mahallesi’nde bulunan sinagoglar kompleksinin, Türkiye ve dünyada bir kültür mirası, turizm ve kültürler arası diyalog merkezi olarak tanınması için yürütülen çalışmalar yerel otoriteler tarafından desteklenmelidir.
- İzmir’deki Yahudi kültür mirasını aktarmak ve kültürler arası etkileşimi kutlamak amacıyla festival ve etkinliklerin düzenlenmesi desteklenmelidir.
- Ayrımcılıkla mücadelede toplumun bir araya gelmesini sağlayan açık forumlar düzenlenmelidir.
- Kültürler arası diyalog ve araştırma çalışmaları yürütülmelidir.
- Ayrımcılığa karşı eğitim kurumlarında çocuklara ve gençlere yönelik atölye çalışmaları hayata geçirilmelidir.
3. Toplumda farkındalık ve bilinçlendirme çalışmalarının etkin bir şekilde yürütülmesini destekliyoruz. Bu doğrultuda:
- İzmir’in geçmişten günümüze çok kültürlü yapısı, İzmirli Yahudilerin kentin tarihsel gelişiminde yeri üzerine eğitim seminerleri ve atölyeler düzenlenmelidir.
- Yahudi kültürü odağında konferans, panel vb. etkinlikler düzenlenerek uzmanlar, karar vericiler ve kentliler bir araya getirilmelidir.
- Yahudi mirası rotası, yerel belediyeler de dahil olmak üzere kültür-turizm paydaşları tarafından yürütülen gezi rotalarına ve tanıtım materyallerine entegre edilmelidir.
- İzmir’deki Yahudi kültür mirasını daha görünür kılmak ve geniş kitlelere ulaştırmak amacıyla şehrin önemli noktalarına görsel unsurlar yerleştirilmelidir.
- Kemeraltı esnafına yönelik, kültür turizmi perspektifinden, çok kültürlü yaşamın çarşıya tarihsel süreç içerisindeki yansımaları ve bu çerçevede Yahudi kültür mirası hakkında bilgilendirme çalışmaları yürütülmelidir.
4. İş birliği ve diyaloğun teşvik edilmesinin mirasın korunmasındaki önemine inanıyoruz. Bu doğrultuda:
- Üniversitelerin arkeoloji, mimarlık, tarih, sanat tarihi, sinema televizyon, görsel iletişim gibi bölümleri ile iş birliği yürütülerek akademik araştırmalar ve ortak çalışmalar geliştirilmelidir.
- Kentteki STK’lar, belediyeler, diğer yerel idare birimleriyle iş birliği içerisinde koruma, restorasyon çalışmaları ve farkındalık yaratmaya yönelik ortak projeler geliştirilmelidir.
- Sivil toplum ve özel sektör ile diyaloğun derinleştirilmesi ve çeşitlendirilmesine yönelik olarak ortak bir iletişim platformu oluşturularak ortak projeler geliştirilmelidir.
5. Koruma ve restorasyon çalışmaları, bu çabanın vazgeçilmez unsurlarındandır. Bu doğrultuda:
- Sinagoglar, kortijolar, hahamhane gibi tarihi yapıları korumaya yönelik restorasyon projelerinin sürdürülmesi, yerel otoriteler ve sivil toplum tarafından desteklenmelidir.
- Restorasyon çalışmalarına finansman sağlamak üzere yerel, ulusal ve uluslararası fonlara başvurulmalı, bağış kampanyaları düzenlenmelidir.
- Miras yapıları için koruma planları ve risk değerlendirmeleri yapılmalı, olası risklere karşı önlem alınmalıdır.
- Yahudi kültürüne ait eski el yazmaları ve belgeler dijital olarak arşivlenmelidir.
- Ladino dili, müziği, Yahudi geleneksel el sanatları ve mutfak kültürünü yaşatmak adına atölye ve eğitimler düzenlenmelidir.
6. Kültürün ve sanatın gücünün etkili bir şekilde kullanılmasının önemine dikkat çekmek istiyoruz. Bu bağlamda:
- Yahudi kültürünü kutlamaya, yaşatmaya ve bilinirliğini artırmaya yönelik kültür ve sanat festivalleri düzenlenerek, geniş kitlelere ulaşılmalıdır.
- İzmir’de düzenlenen uluslararası kültür ve sanat festivallerinde Yahudi kültürüne de yer verilmelidir.
- Miras yapılarının, cemaat ile tüm kentlileri bir araya getiren kültür sanat etkinliklerine ev sahipliği yapmasına yönelik destekler sağlanmalıdır.
- Yahudi edebiyatını ve yazı geleneğini yaşatmak amacıyla atölyeler düzenlenmeli, yazarlar ve edebi eserler tanıtılmalıdır.
7. Kentin strateji belgelerinde yer alması, mirası koruma konusundaki kararlılığı ortaya koyması nedeniyle önem taşımaktadır. Bu doğrultuda:
- İzmir’deki Yahudi kültür mirasının sürdürülebilir yönetimi için bir strateji oluşturulmalı ve bu strateji, başta İzmir Büyükşehir Belediyesinin hazırladığı stratejik plan ile İzmir Kalkınma Ajansının hazırladığı Bölgesel Kalkınma Planı olmak üzere, kentin kültür stratejilerine entegre edilmelidir.
8. Uluslararası iş birliği yürütülmesinin kazandıracağı perspektif ve destek ile korumanın daha etkin yürütüleceğine inanıyoruz. Bu bağlamda:
- İzmir kültür ve turizm sektörlerinin yer aldığı uluslararası platformlarda kentin kültür bileşenlerinden biri olarak Yahudi kültür mirasına yer verilmelidir.
- Uluslararası müzeler ve kültürel kurumlar ile iş birliği geliştirilmelidir.
- Uluslararası akademik kuruluşlarla iş birliği yapılarak, araştırma ve belgeleme projelerine katkıda bulunulmalı ve ortak bilgi paylaşımı sağlanmalıdır.
- Kentte kültürel miras alanında düzenlenen uluslararası çalıştay, seminer gibi etkinliklerde Yahudi mirasına da yer verilmelidir.
- Yerel belediyelerin yürütücüsü olduğu uluslararası kültür fonları çerçevesinde Yahudi mirasına yönelik projeler de geliştirilmelidir.